به لایه شفاف جلوی چشم قرنیه گفته می شود. قرنیه به تمرکز نور کمک کرده تا به راحتی بتوان واضح تر ببینیم. در صورتی که قرنیه چشم دچار آسیب شد آن را بایستی تعویض نمود. پیوند قرینه یک روشی است که جایگزین قرنیه، لایه جلویی شفاف ما می شود. اما خوب عمل پیوند قرنیه عوارضی را نیز به همراه دارد که در این مقاله کلینیک تخصصی چشم پرتو می خواهیم در مورد عوارض پیوند قرنیه صحبت کنیم و ببینیم چگونه می توان پس از پیوند قرنیه از چشمان خود محافظت نماییم. با ما همراه باشید.
در پیوند قرنیه بافت سالم قرنیه فرد متوفی اهدا کننده برداشته و جایگزین قرنیه آسیب دیده فرد بیمار می گردد. این پیوند باعث شفافیت در دید بیمار شده و باعث بهبود کیفیت زندگی او می گردد.
قرنیه چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم در مورد عوارض پیوند قرنیه صحبت کنیم بد نیست ابتدا یک تعریف در مورد قرنیهداشته باشیم و ببینیم اصلا قرنیه چیست و چگونه کار می کند. پس از آن به عوارض پیوند قرنیه بپردازیم.
در رابطه با تعریف قرنیه باید بگوییم گنبدی شکل و شفاف می باشد و از چشم ها در برابر: میکروب، اشعه مضر UV آلودگی و … محافظت می نماید. قرنیه با عدسی چشم کار نموده و نوری را که وارد چشم می گردد متمرکز کرده و از این طریق باعث دید بهتر چشم ها می شود. به طور کلی قرنیه متشکل از سه لایه اصلی که دو لایه نازک تر از غشا بین آنها قرار دارد، است.
از کجا بفهمیم احتیاج به پیوند قرنیه داریم؟
در صورتی که قرنیه دچار آسیب گردد با نظر پزشک پیوند قرنیه برای بیمار توصیه می گردد. از علائمی که ممکن است فرد تجربه نموده و به پیوند قرنیه احتیاج داشته باشد. شامل این موارد است:
- دید ابری
- چشم درد
- تاری دید
البته شرایطی که به قرنیه شما آسیب می رساند و همچنین توانایی دید واضح را مختل می سازد هم به پیوند قرنیه احتیاج دارد. از دیگر شرایطی که باعث تجویز پیوند قرنیه می شود شامل این موارد است:
- عفونت هایی که باعث آسیب دائمی به قرنیه می گردند.
- کراتوپاتی تاولی، تورم تاول همچون قرنیه که باعث ناراحتی چشم، درد و تاری دید می گردد.
- دیستروفی فوکس، وضعیتی که در آن سلولهای لایه داخلی (اندوتلیال) قرنیه مرده و باعث ضخیم و متورم شدن قرنیه و تاری دید می گردد.
- باکتریها، کراتیت، قارچها، التهاب قرنیه ناشی از ویروسها یا انگلها
- صدمات تروماتیکی که به قرنیه نفوذ کرده یا زخمی می گردند.
- جراحی های قبلی چشم که باعث آسیب به قرنیه شدند.
- قوز قرنیه: وضعیتی که باعث می شود قرنیه به جای اینکه به شکل گنبدی شکل باشد تبدیل به مخروطی شکل می گردد.
البته ابتدا پزشک چشم پزشک در صورت مشاهده یکی از این علائم ابتدا درمان های احتمالی را پیشنهاد می دهد. در صورتی که درمان جوابگو نبود با نظر پزشک پیوند قرنیه توصیه می گردد. البته عوارض پیوند قرنیه هم توسط پزشک بازگو می شود و در صورت تمایل بیمار پیوند قرنیه انجام می گیرد. در ادامه به عوارض پیوند قرنیه خواهیم پرداخت با ما همچنان همراه باشید.
نحوه انجام پیوند قرنیه: عوارض پیوند قرنیه
در صورت تجویز جراحی پیوند قرنیه جراح چشم از 3 گزینه جراحی پیوند قرنیه یکی را انتخاب و برای جراحی بیمار خود استفاده می نماید. این نظر هم بسته به چند مورد است که پزشک بسته به آن یکی از 3 نوع جراحی پیوند قرنیه را انتخاب می نماید. این چند مورد شامل: وضعیت قرنیه، آسیب قرنیه و نیازهای منحصر به فرد می باشد.
قبل از انجام پیوند قرنیه آزمایشاتی بر روی قرنیه متوفی انجام می گیرد تا معین شود آیا قرنیه اهدایی متوفی برای پیوند به چشم بیمار بی خطر است یا خیر؟
حال به 3 روش جراحی که پزشک، ممکن است برای جراحی پیوند قرنیه یکی را انتخاب نماید می پردازیم با ما در عوارض پیوند قرنیه همچنان همراه باشید.
جراحی کراتوپلاستی نافذ
به این عمل پیوند قرنیه با ضخامت کامل هم می گویند. پیش از 100 سال پیش نسخه مدرن این جراحی توسعه یافت. در این روش جراح چشم پزشک از یک تیغه دایره ایی کوچک استفاده کرده و کل قسمت مرکزی قرنیه ایی که آسیب دیده است را برداشته و آن را با یک قطعه سالم که به همان شکل قرنیه قبلی بیمار است و از قرنیه اهدا کننده متوفی برداشته شده جایگزین می نماید.
جراحی کراتوپلاستی لایه لایه قدامی عمقی
اگر قسمت داخلی لایه قرنیه سالم باشد، اما لایه های میانی و خارجی آن آسیب دیده است، جراح کراتوپلاستی لایه لایه قدامی عمقی را توصیه می نماید. در این جراحی، جراح لایه های میانی و خارجی قرنیه را برداشته و بافت سالم قرنیه اهدایی را جایگزین آن می نماید.
کراتوپلاستی اندوتلیال: عوارض پیوند قرنیه چشم
به هر طریقی اگر داخلی ترین لایه قرنیه، اندوتلیوم، آسیب ببیند از کراتوپلاستی اندوتلیال استفاده می گردد. به این لایه نازک از بافت اندوتلیال، غشای دسمت هم گفته می شود.
جراحان دو نوع جراحی کراتوپلاستی اندوتلیال را انجام می دهن کا شامل این موارد است:
- کراتوپلاستی اندوتلیال غشای دسمت (DMEK)
- کراتوپلاستی اندوتلیال خودکار با برداشتن دسمت (DSAEK)
هر روش نام برده شده در بالا بافت اندوتلیال بافت سالم اهدا کننده را جایگزین بافت آسیب دیده می نماید.
عوارض پیوند قرنیه
جراحی پیوند قرنیه هم همچون سایر جراحی ها ممکن است دارای عوارضی باشد. از مهمترین علل عوارض پیوند قرنیه می توان به پس زده شدن قرنیه جدید اشاره نمود. به این معنی که سیستم ایمنی بدن قرنیه اهدا شده را یک خارجی شناسایی کرده و در تلاش می باشد تا با پیوند و بهبود چشم مبارزه و مقابله نماید. به دلیل اینکه این مشکل ایجاد نگردد تا یک سال بایستی به طور مرتب از قطره های چشمی تجویز شده از طرف پزشک استفاده گردد.
این را هم اضافه کنیم که گاهی دلایل دیگری نیز می توانند باعث رد شدن قرنیه اهدایی شوند. این دلایل شامل: خشکی چشم، عفونت های چشمی و رگ های خونی در حال رشد در قرنیه است که می تواند احتمال رد شدن پیوند را افزایش دهد.
از دیگر عوارض جراحی پیوند قرنیه می توان به این موارد اشاره نمود:
- نشت مایع از قرنیه شما
- جدا شدن پیوند قرنیه (برای پیوند اندوتلیال که توسط حباب هوا در جای خود نگه داشته می شود)
- عفونت – در قرنیه یا داخل چشم
- شبکیه جدا شده (بافت پوشش پشت چشم از چشم دور می شود)
- خون ریزی
- گلوکوم: جایی که فشار در چشم در نتیجه مایع به دام افتاده ایجاد می شود
- مشکلات بینایی (تیزبینی) ناشی از انحنای نامنظم در شکل قرنیه
- آستیگماتیسم: جایی که قرنیه شکل کاملاً منحنی ندارد.
- بیماری اصلی چشم (مانند قوز قرنیه) عود می کند.
- زخم های ناشی از باز شدن مجدد جراحی
چه زمانی با پزشک خود تماس بگیریم؟
پس از جراحی عمل قرنیه ممکن است عوارض قرنیه چشم هر لحظه خود را نمایان و باعث پس زده شدن قرنیه اهدایی شود. به همین دلیل در صورت هر گونه علایم رد قرنیه بایستی با پزشک معالج خود تماس و مشورت های لازم را انجام دهید. این علائم شامل این موارد می شود و بایستی به آنها توجه گردد:
- دید مه آلود یا ابری
- حساسیت به نور
- چشم درد
- قرمزی چشم
همچنین در صورت وجود: عفونت، تب، درد و تخلیه چشم فورا با پزشک معالج خود تماس حاصل نمایید.
مرکز تخصصی چشم پرتو از مراکز معتبر اختلالات چشمی در ایران می باشد که برای درمان قوزقرنیه، اصلاحات بینایی و … سرآمد می باشد. همچنین ارائه دهنده انواع لنزهای نرم، سخت، چند کانونه و اسکلرال می باشد. شما می توانید با مراجعه به این مرکز با مشاورین و متخصصین حاضر صحبت کرده و بهترین راه درمانی مشکل خود را جویا شوید.