در این مقاله، به موضوع آب مروارید یا کاتاراکت، علل، علائم، درمانها و تدابیر پیشگیری مربوط به آن خواهیم پرداخت. آب مروارید یک بیماری چشمی شایع است که بر روی افراد زیادی در سراسر جهان تأثیر میگذارد و باعث تاریک شدن دید و مشکل در انجام فعالیتهای روزانه میشود. درک این بیماری برای حفظ سلامت چشم بسیار حائز اهمیت است.
منظور از آب مروارید چیست؟
آب مروارید به تاریک شدن عدسی چشم اشاره دارد که منجر به کاهش تدریجی دید میشود. عدسی که به طور معمول شفاف است، در طول زمان مات میشود و باعث مشکل در عبور نور و تاریک شدن دید میشود. کاتاراکت میتواند در یک چشم یا هر دو چشم رخ دهد و به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر میگذارد.
دلایل ایجاد
اصلیترین علل ایجاد این مشکل شامل موارد زیر است:
- پیری: آب مروارید به طور معمول با پیری همراه است و خطر ابتلای به آن با سن افزایش مییابد.
- تماس طولانی با تابش فرابنفش (UV): تماس طولانی مدت با تابش فرابنفش آفتاب میتواند خطر کاتاراکت را افزایش دهد.
- دیابت: افراد مبتلا به دیابت در خطر بیشتری در ابتلا به آب مروارید هستند.
- سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل: سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل میتواند در تشکیل کاتاراکت نقش داشته باشد.
- صدمات چشمی: آسیب یا صدمه به چشم نیز میتواند منجر به تشکیل کاتاراکت شود.
انواع آب مروارید
انواع شایع آب مروارید عبارتند از:
- اسکلروتیک هسته ای (مرکزی): این کاتاراکت در مرکز عدسی شکل میگیرد و معمولاً با پیری مرتبط است.
- کاتاراکت قشری (کورتکس): کاتاراکت قشری در لبههای خارجی عدسی شکل میگیرد و به تدریج به سمت داخل پیش میرود.
کاتاراکت پسکپسولار (زیر کپسولی): این کاتاراکت در پشت عدسی شکل میگیرد و اغلب تأثیری بر دید نزدیک و قدرت خواندن دارد. - کاتاراکت وابسته به سن
- کاتاراکت مادرزادی
- کاتاراکت تابشی
نشانهها و علائم
شناسایی نشانهها و علائم این بیماری چشمی برای تشخیص زودهنگام و درمان مناسب بسیار حائز اهمیت است. برخی از نشانهها و علائم متداول آن عبارتند از:
- دید کدر یا مات
- حساسیت به نور و تابش
- مشکل در دید در شب
- دید دوتایی در یک چشم
- بهم ریختن یا زردی رنگها
- تغییرات مکرر در شماره عینک
تشخیص
اگر شما مشکوک به بیماری آب مروارید هستید، مراجعه به یک متخصص مراقبت چشم برای انجام یک آزمایش جامع چشم حیاتی است. تشخیص معمولاً شامل موارد زیر است:
- تست دید با کیفیت شامل اندازهگیری وضوح دید شما است.
- تست لامپ نوری: این تست به پزشک اجازه میدهد ساختارهای چشم را به صورت بزرگنمایی بررسی کند.
- آزمایش شبکه عروقی: در این تست، چشم پزشک سلامت شبکه عروقی و عصب بینایی را بررسی میکند.
- تونومتری (فشارسنجی): فشار داخل چشم را اندازهگیری میکند تا احتمال بروز بیماریهایی مانند گلوکوما را ارزیابی کند.
درمان
اگرچه روشی معتبر برای جلوگیری کامل از آب مروارید وجود ندارد، اما چندین درمان میتواند به مدیریت آن به طور موثر کمک کند.
در مراحل اولیه، تکنیکهای تصحیح دید مانند عینک طبی یا لنز تماسی ممکن است تجویز شوند. با این حال، هنگامی که کاتاراکت پیشرفت کرده و دید را به طور قابل توجهی مختل میکند، جراحی بهترین گزینه ممکن است. جراحی آب مروارید شامل برداشتن عدسی مات و جایگزینی آن با یک عدسی مصنوعی به نام عدسی درون چشمی است. تکنیکهای جراحی مختلفی موجود است.
مراقبت بعد از جراحی
جراحی آب مروارید به طور معمول یک دوره بهبود نسبتاً کوتاهی دارد. پس از جراحی، شما دستورالعملهای مراقبت پس از عمل را خواهید دریافت که شامل موارد زیر میشود:
- استفاده از قطرههای چشمی مورد نیاز برای حفاظت از چشمانتان در برابر نور شدید و گرد و غبار
- اجتناب از فعالیتهایی که ممکن است چشمان را مورد تنش قرار دهد
- حضور در جلسات ویزیت پس از عمل برای نظارت و ارزیابی
تغییرات سبک زندگی برای پیشگیری از آب مروارید
تغییرات سبک زندگی برای پیشگیری از کاتاراکت اگرچه ممکن است کاملاً از بروز این بیماری جلوگیری نکند، اما میتواند به کاهش خطر یا تأخیر آن کمک کند. موارد زیر را برای پیشگیری از بروز این بیماری چشمی در نظر داشته باشید:
- استفاده از عینک آفتابی با محافظت از اشعه ماوراء بنفش (UV)
- ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل
- مصرف یک رژیم غذایی سالم که حاوی میوهها و سبزیجات باشد
- حفظ وزن سالم
- مدیریت بیماریهای مزمن مانند دیابت
تغدیه چه تاثیری در سلامت چشم دارد؟
تغذیه مناسب نقش مهمی در حفظ سلامت چشم دارد. شامل برخی مواد مغذی زیر میشود:
- آنتیاکسیدانها مانند ویتامین C و E که در سبزیجات و میوههای رنگارنگ یافت میشود.
- اسیدهای چرب امگا-۳ که در ماهی و مغزها یافت میشود.
مشاوره با یک متخصص سلامت یا تغذیه میتواند به شما کمک کند تا انتخابات رژیم غذایی مناسب برای سلامت چشم خود را تعیین کنید.