شبکیه بافت چشمی است که بسیار نازک و حساس به نور می باشد. در اثر ورود نور به بافت شبکیه به مغز سیگنال وارد می شود و می توان اجسام را دید. در صورتی که پارگی شبکیه چشم رخ دهد تاری دید ایجاد می شود. در صورتی که درمان به موقع انجام نشود خطرات احتمالی در پی دارد. در این مقاله به پارگی شبکیه چشم و راه درمانی آن می پردازیم. با ما همراه باشید.
تعریف پارگی شبکیه
شبکیه بافتی نازک و حساس به نور می باشد که برای دیدن اجسام و … نقش مهمی دارد. شبکیه در قسمت انتهایی حفره چشمی قرار دارد که ماده ای از جنس ژلاتین قبل از آن قرار دارد. با افزایش سن افراد لایه جلویی از شبکیه چشم جدا می شود که در حین جدا شدن در اثر چسبندگی بالایی که دارد ممکن است بخشی از شبکیه را از بین ببرد و باعث پارگی شبکیه چشم و چند تکه شدن آن شود. پارگی شبکیه چشم از عارضه های شایع چشمی است که ممکن است در صورت عدم درمان به موقع موجب مشکل بینایی در فرد شود.
چه عواملی در بروز این بیماری چشمی نقش دارند؟
در ادامه به عواملی که موجب بروز این بیماری می شوند می پردازیم.
وقتی در شبکیه سوراخ ایجاد شود و زجاجیه به پشت شبکیه تغییر مکان دهد.
دیابت نیز در پارگی شبکیه چشم نقش دارد. زیرا این بیماری صدمه و اسکار بر روی چشم ها ایجاد می کند و موجب جدا شدن شبکیه از پشت چشم می شود.
ایجاد ترشحات در پشت چشم نیز موجب پارگی خواهد شد. به این صورت که باعث تغییر مکان شبکیه می شود و در نتیجه نشت رگ های خونی و ورم پشت چشم این موجب بروز این حادثه می شود.
افزایش سن، ضربه، سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری، جراحی چشم، جدا شدن زجاجیه، نازک شدن شبکیه نیز موجب بروز این مشکل خواهند شد.
علائم بیماری
پارگی شبکیه برای برخی افراد بدن هیچ نشانه ای می باشد و در برخی افراد علائم خفیفی دارد. علائم این عارضه چشمی عبارتند از:
دیدن برخی نقاط نورانی
تار شدن دید جانبی
سایه پوشاننده بینایی
نمایش علائم شناور مثل خطوط نازک، نقاط تیره یا روشن کل از جلوی چشم عبور می کند.
تشخیص پارگی شبکیه چشم
در صورت مشاهده علائمی گه گفته شد سریعا باید به چشم پزشکی مراجعه کرد. زیرا این مشکل بسیار خطرناک می باشد و موجب از دست دادن بینایی می شود. پزشک برای تشخیص بهتر بیماری ابتدا با چکاندن قطره چشمی، مردمک چشم را گشاد می کند تا به راحتی شبکیه چشم را مورد بررسی قرار دهد. همچنان آزمایشات دیگری نیز برای تشخیص بهتر انجام می شود. این آزمایشات عبارتند از:
توموگرافی انسجام بینایی که توسط دستگاهی شبکیه چشم را اسکن می کند. به این صورت که در ابتدا قطره چشمی گشاد کننده شبکیه درون چشم ریخته می شود و شما در مقابل دستگاه می نشینید و با قرار دادن سرخود بر روی پایه نگه دارنده برای جلوگیری از تکان خوردن سر، دستگاه چشم ها را اسکن می کند. لازم به ذکر است این دستگاه به هیچ وجه چشم ها را لمس نمی کند.
اولتراسوند چشم نیز با بسته بودن چشم، پارگی شبکیه چشم در اثر ضربه یا موارد دیگر را مورد بررسی قرار می دهد. در هنگام انجام این آزمایش قطره بی حس کننده درون چشم ریخته می شود و سر خود را بر روی پایه نگه دارنده ثابت نگه می دارید. پرستار به آرامی وسیله ای را در مقابل چشمان شما قرار می دهد و آنرا اسکن می نماید. سپس شما با چشمان بسته می نشینید و به پلک ها ژل می زند. پزشک از شما می خواهد مردمک های چشمتان را با چشمهای بسته حرکت دهید و سپس اسکن را انجام می دهد.
درمان پارگی شبکیه چشم
پارگی شبکیه توسط چشم پزشک مورد بررسی قرار می گیرد و یکی از راه های درمانی مناسب شما را تجویز خواهد کرد. این راه های درمانی تهاجمی و عیر تهاجمی می باشند و با توجه به وضعیت شما درمان صورت می گیرد. روش های درمانی پارگی شبکیه عبارتند از:
لیزر درمانی یا کریوپکسی فریز کردن
در صورتی که پزشک بتواند قبل از جدا شدن شبکیه این عارضه را تشخیص دهد از لیزر درمانی یا کریوپکسی فریز کردن استفاده می کند. در این روش از لیزر پزشکی یا فریز کردن برای آب بندی پارگی استفاده می شود. وسایلی که پزشک مورد استفاده قرار می دهد در داخل شبکیه یک بافت اسکار ایجاد می کند تا شبکیه تغییر مکان ندهد.
رتینوپکسی پنوماتیک
وقتی پارگی شبکیه چشم زیاد نشده باشد، پزشک انجام این آزمایش را به شما پیشنهاد می کند. در این روش درمانی یک حباب گاز کوچک را وارد زجاجیه می کند تا به شبکیه فشار وارد کند و پارگی را ببندد. لیزر یا کریوپکسی ممکن است برای بستن پارگی لازم باشد. مایعی که در هنگام این روش در پشت شبکیه جمع شده است دوباره توسط بدن جذب می شود و شبکیه به پشت دیواره چشم می چسبد ک حباب گاز جذب می شود.
بعد از جراحی باید تا چند روز سر خود را ثابت نگه دارید و روی کمر دراز نکشید.
جراحی اسکرال باکل
برای جراحی در ابتدا پزشک یک نوار سیلیکونی را دور چشم قرار می دهد تا شبکیه در جای خود ثابت بماند. در طی روند درمان، شبکیه جدا شده به هم می چسبد و با لیزر و کریوپکسی پارگی شبکیه چشم بسته می شود.
جراحی ویترکتومی
با جراحی چشم زاجیه را در ابتدا خارج می کند و سپس با قرار دادن یک حباب هوا، گاز یا روغن درون چشم، شبکیه به جای اول خود باز می گردد.
در صورتی که در حین جراحی از حباب روغن استفاده شود، جراح بعد از چند ماه آن را بر می دارد. حباب های هوا و گاز جذب بدن می شوند و نیازی به برداشتن ندارند.
در صورت استفاده از حباب گاز، در ارتفاعات فعالیت نباید بکنید. زیرا فشار هوا موجب بزرگ شدن حباب گاز می شود و فشار زیادی به چشم وارد می کند. پزشک زمان مناسب پرواز با هواپیما و ارتفاعات را نسبت به وضعیت شما می سنجد.
نکات مهم بعد از عمل جراحی
بعد از عمل جراحی پارگی شبکیه چشم باید به نکاتی توجه کنید.
درد و ناراحتی بعد از عمل عادی است. با استفاده از مسکن ها می توانید از شدت درد بکاهید.
با نظر پزشک ورزش کردن، رانندگی و … را از سر بگیرید.
از چشم بند تا زمان مناسب استفاده نمایید.
موقعیت سر خود را طبق گفته های پزشک نگه دارید.
قطره چشمی را مطابق تجویز پزشک استفاده کنید.
بهبودی کامل این عارضه زمان بر می باشد و باید تحمل داشته باشید.
جمع بندی
پارگی شبکیه چشم بسیار موضوع خطرناکی است و در صورت بروز یکی از عوامل آن باید سریعا به چشم پزشک مراجعه کرد. این بیماری در صورت سوراخ در شبکیه، مبتلا بودن به دیابت، ایجاد ترشحات در پشت چشم رخ می دهد. همچنین افزایش سن، ضربه، سابقه خانوادگی، جراحی و … نیز ممکن است از علل این بیماری باشند.
برلی تشخیص این مشکل در ابتدا پزشک با قطره چشمی مردمک چشم را گشاد می کند و از آزمایش های چون توموگرافی یا اولتراسوند چشم برای تشخیص درست استفاده می کند. برای درمان نیز از لیزر درمانی، جراحی رتینوپکسی پنوماتیک، جراحی اسکرال باکل و جراحی ویترکتومی بنا به وضعیت بیمار استفاده می کند.
مرکز قوز قرنیه پرتو دارای دستگاه های پیشرفته چشم پزشکی می باشد و این امکان را فراهم نموده است تا در اسرع وقت بتوانید به مشکلات چشمی خود پی ببرید و درمان را آغاز کنید. این مرکز ارائه دهنده انواع لنزهای سافت، لنزهای سخت، لنزهای اسکلرال و چند کانونه نیز می باشد.
