کم بینایی به نقص بینایی اشاره دارد که با استفاده از عینک معمولی، لنز تماسی، دارو یا جراحی قابل تصحیح کامل نیست. افراد مبتلا به کم بینایی اغلب با چالش‌هایی در انجام فعالیت‌های روزانه مواجه می‌شوند، اما با حمایت و درک مناسب می‌توانند زندگی‌های پر معنا و موفقی داشته باشند.
منظور از کم بینایی چیست؟
کم بینایی یک بیماری چشمی معین نیست، بلکه یک اصطلاح گسترده برای توصیف طیفی از نقص‌های بینایی است. همراه با این وضعیت بینایی فرد به تماشای کارها حتی با بهترین اقدامات اصلاحی ممکن مشکل دارد. این بیماری کوری کامل نیست، زیرا افراد مبتلا به کم بینایی در حالتی از دید کمی برخوردار هستند، اگرچه به شدت کاهش یافته است.
انواع
مرکزی: این نوع بخش مرکزی زمینه دید را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود تا شناختن چهره‌ها، خواندن یا انجام کارهایی که نیاز به دید واضح و جزئی دارند، مشکل شود.
حاشیه‌ای: نقص بینایی حاشیه‌ای شامل ناتوانی در دیدن اشیاء یا حرکت در لبه‌های حقل بینایی است که منجر به شرایطی به نام “بینایی تونلی” می‌شود.
کوری شب: همچنین به نام نیکتالوپیا شناخته می‌شود، این وضعیت باعث مشکل در دیدن در شرایط نور کم یا در شب می‌شود.
تاری دید: تاری دید می‌تواند به علت عوامل مختلفی ایجاد شود و قدرت تمرکز بر روی اشیاء را به شدت کاهش می‌دهد.
علل متداول
این بیماری می‌تواند ناشی از چندین عامل باشد. برخی از علل متداول شامل موارد زیر هستند:
-
دژنراسیون ماکولا: مرتبط با سن (AMD) AMD یکی از علل شایع این مشکل بینایی در افراد سالمند است. این بیمار، بخش مرکزی شبکیه، را تحت تأثیر قرار داده و باعث بینایی غیر واضح می‌شود.
- کاتاراکت: این مشکل که با عنوان آب مروارید نیز شناخته می شود،شامل ابر کردن عدسی طبیعی چشم است که منجر به کاهش وضوح بینایی و افزایش حساسیت به تابش‌های خیره‌کننده می‌شود.
- آب سیاه یا گلوکوم: گلوکوم یک گروه از بیماری‌های چشمی است که اعصاب بینایی را آسیب می‌رساند و به نقص بینایی حاشیه‌ای و در موارد شدید، کوری کامل منجر می‌شود.
- رتینوپاتی دیابتی (Diabetic retinopathy): افراد مبتلا به دیابت ممکن است رتینوپاتی دیابتیک تجربه کنند، که در آن عروق خونی در شبکیه آسیب می‌بینند و باعث مشکلات بینایی می‌شود.
- رتینیت پیگمنتوزا یا RP: این اختلال ژنتیکی باعث کاهش تدریجی بینایی به دلیل تجزیه و از بین رفتن سلول‌ها در شبکیه می‌شود.
- صدمه یا آسیب‌ها: صدمات جسمی به چشم ممکن است منجر به از دست دادن دائمی بینایی یا کم بینایی شود.
تشخیص و مدیریت
اگر کسی علائم کم بینایی دارد، باید از یک چشم‌پزشک یا اپتومتریست برای انجام یک آزمون چشم جامع مشورت بگیرد. این آزمون به تشخیص علت و میزان نقص بینایی کمک می‌کند و این امکان را به چشم‌پزشک می‌دهد تا راهکارهای مناسبی را پیشنهاد دهد.
- برنامه‌هایی طراحی شده‌اند تا به افراد مبتلا به این مشکل بینایی کمک کنند تا از حداکثر بینایی باقی‌مانده خود بهره بگیرند و با نقص بینایی خود سازگار شوند. این برنامه‌ها ممکن است شامل آموزش استفاده از وسایل کم بینایی، آموزش مهارت‌های حرکتی و مهارت‌های روزانه باشد.
- وسایل: وسایل کم بینایی مختلفی مانند بزرگنما‌کننده‌ها، تلسکوپ‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی وجود دارد که به افراد کمک می‌کند تا در خواندن، نوشتن و انجام سایر فعالیت‌ها بهتر عمل کنند.
- فناوری کمکی: پیشرفت‌های حاصل از فناوری منجر به توسعه انواع دستگاه‌های کمکی مانند خواننده‌های صفحه و دستیارهای فعال‌سازی‌شده صوتی شده‌اند که می‌توانند به طور قابل توجهی بهبود دسترسی برای افراد کم بینایی ایجاد کنند.
نتیجه‌گیری
کم بینایی یک وضعیت است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده است و بر کیفیت زندگی و استقلال آنها تأثیر می‌گذارد. با درک انواع مختلف و علل این مشکل بینایی، می‌توانیم به سوی تشخیص زودرس، مدیریت موثر و افزایش حمایت از افرادی که با این وضعیت زندگی می‌کنند، کار کنیم. با منابع مناسب، همدردی و فناوری کمکی، افراد مبتلا به این مشکل بینایی می‌توانند چالش‌ها را غلبه کرده و زندگی‌های پرمعنا را سپری کنند.
سوالات متداول
- آیا کم بینایی با کوری یکسان است؟
خیر، کم بینایی و کوری دو وضعیت متفاوت هستند. کم بینایی به نقص بینایی اشاره دارد که به طور کامل تصحیح نمی‌شود، در حالی که کوری به نابینایی کامل اشاره دارد.
- آیا کم بینایی قابل درمان است؟
این مشکل بینایی ناشی از بیماری‌های چشمی قابل درمان کامل نیست، اما با مدیریت و حمایت مناسب، افراد می‌توانند از بینایی باقی‌مانده خود بهترین استفاده را کنند.
- آیا وسایل کم بینایی گران قیمت هستند؟
هزینه وسایل این مشکل بینایی بستگی به نوع و پیچیدگی دستگاه دارد. با این حال، گزینه‌هایی با قیمت مناسب وجود دارد و برخی از سازمان‌ها به افراد نیازمند کمک مالی نیز کمک می‌کنند.
- آیا کودکان می‌توانند تحت تأثیر کم بینایی قرار بگیرند؟
بله، این مشکل بینایی ممکن است بر افراد از هر سنی، از جمله کودکان، تأثیر بگذارد. تشخیص و مداخله زودرس برای حمایت از نیازهای بینایی کودکان ضروری است.
- چگونه می‌توانم از یک فرد با کم بینایی حمایت کنم؟
ارائه درک، صبر و حمایت به فرد با این مشکل بینایی بسیار مهم است. اقدامات ساده مانند توضیحات روشن و ارائه کمک در زمان نیاز می‌تواند در زندگی روزمره آنها تأثیر مثبتی داشته باشد.
